อำเภอดอนพุด เดิมเป็นตำบลหนึ่งขึ้นกับอำเภอบ้านหมอ จังหวัดสระบุรี ต่อมาได้ยกฐานะขึ้นเป็นกิ่งอำเภอ โดยรวบรวมเอาตำบลต่าง ๆ 4 ตำบล เข้าเป็นเขตการปกครอง ได้แก่ ตำบลดอนพุด ตำบลดงตะงาว ตำบลบ้านหลวง และตำบลไผ่หลิ่ว ตั้งเป็นกิ่งอำเภอดอนพุด ตามประกาศกระทรวงมหาดไทย ลงวันที่ 31 พฤษภาคม พ.ศ.2514 และต่อมาในปี 2536 กิ่งอำเภอดอนพุด ได้รับการประกาศยกฐานะขึ้นเป็นอำเภอดอนพุด โดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 110 ตอนที่ 179 ลงวันที่ 3 พฤศจิกายน พ.ศ. 2536 มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 4 พฤศจิกายน พ.ศ. 2536 เป็นต้นมา โดยมีนายประพนธ์ บุญช่วย เป็นนายอำเภอคนแรก และนายธนเดช  เทวิน เป็นนายอำเภอคนปัจจุบัน

                       เชื้อสายเดิมของชาวบ้านอำเภอดอนพุดและพื้นที่ใกล้เคียง มีเชื้อสายมาจากลาวพวน ซึ่งอพยพมาจากเมืองเชียงของ หลวงพระบาง และนครเวียงจันทน์ ตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 2 แห่งราชวงศ์จักรี ในขั้นแรกชาวพวนดังกล่าว ได้อพยพมาตั้งรกรากอยู่ที่บ้านบางกุ่ม และบ้านขล้อ ในเขตอำเภอบางปะหัน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ต่อมาได้อพยพมาอยู่ที่บ้านหนองมน ตำบลบ้านหลวง อำเภอดอนพุด จังหวัดสระบุรี ครั้งเมื่อเกิดไฟไหม้ที่บ้านหนองมน ราษฎรส่วนหนึ่งของบ้านหนองมนได้อพยพมาอยู่บ้านหนองกระทะ ซึ่งเป็นท้องที่ หมู่ที่ 1 ตำบลดอนพุดในปัจจุบัน ต่อมาราษฎรจากบ้านหนองมน ได้อพยพมาอยู่ที่บ้านดอนพุด ซึ่งมีเขตติดต่อกับบ้านหนองกระทะมากขึ้นเรื่อย ๆ จนกลายเป็นชุมชนใหญ่ สำหรับสาเหตุที่เรียกหมู่บ้านนี้ว่า “บ้านดอนพุด” นั้น กล่าวคือ สมัยก่อนพื้นที่บ้านดอนพุดเป็นดอน น้ำท่วมไม่ถึง และมีต้นพุดขึ้นอยู่มาก      จึงเรียกท้องที่นี้ว่า “ดอนพุด” และเนื่องจากที่ตั้งของที่ว่าการอำเภอตั้งอยู่ในเขตท้องที่ตำบลดอนพุด จึงได้เอาชื่อของตำบลนี้ตั้งเป็นชื่อของอำเภอว่า “อำเภอดอนพุด”

                      วันที่ 22 กรกฎาคม 2545 สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช สยามกุฎราชกุมาร ได้เสด็จพระราชดำเนินทรงเปิดปฐมฤกษ์โครงการคลินิกเกษตรเคลื่อนที่ ที่บ้านหนองมน หมู่ที่ 5 ตำบลบ้านหลวง ยังความปลาบปลื้มแก่พสกนิกรชาวอำเภอดอนพุดเป็นล้นพ้น และเมื่อวันที่ 16 สิงหาคม 2551 สมเด็จพระสังฆราชอุดุคามะ แห่งนิกายสยามวงศ์ ประเทศศรีลังกาได้ประทานพระบรมสารีริกธาตุให้อัญเชิญมาประดิษฐานเป็นการถาวร ณ วัดดอนทอง ตำบลดงตะงาว เพื่อเป็นสิ่งยึดเหนี่ยวจิตใจ ให้พระพุทธศาสนามีความเจริญรุ่งเรืองในแผ่นดินดอนพุดสืบไป

                                                                                                                       คำขวัญอำเภอดอนพุด
                                                                                                     วิปัสสนาลือเลื่อง           พระเครื่องหลวงพ่อเฮ็น
                                                                                                     ดีเด่นเครื่องจักสาน        กล่าวขานเรื่องงูเห่า
                                                                                                     นกเขาขันเสียงดี            ประเพณีกำฟ้า ปลามีชุกชุม